عصب کشی دندان چیست؟
عصب کشی دندان یا درمان ریشه یا روت کانال‌تراپی معالجه مجرای ریشه دندان است. از جمله عواملی که دندان را به سمت عصب‌کشی می‌برد، شامل: پوسیدگی دندان، بیماری‌های پیشرفته لثه، عدم رعایت بهداشت، ضربه خوردن و ....
درمان ریشه درمانی است که طی آن مواد عفونی و عصب موجود در مغز دندان برداشته می‌شود تا دندان از آسیب میکروب‌ها در آینده در امان باشد. در جریان پوسیدگی، ساختارهای دندان مانند مینا و عاج تغییر ماهیت می‌دهند و از بین می‌روند و کم‌کم نیاز به درمان عصب‌کشی در این شرایط دیده می‌شود.
کانال ریشه و حفره مغز دندان که به آن مربوط است، حفره‌هایی هستند که به طور طبیعی بافت‌های عصبی و رگ‌های خونی و بافت‌های سلولی دیگری را در خود جای می‌دهند. در صورتیکه پوسیدگی دندان در مراحل اولیه درمان نشود و پوسیدگی از مینا عبور نموده و به عاج گسترش یابد در ادامه می‌تواند به فضای پالپ گسترش یابد.
ورود میکروب ها به پالپ دندان باعث ایجاد التهاب در پالپ شده و این التهاب باعث افزایش حجم پالپ می شود. با توجه به اینکه پالپ دندان یک محفظه بسته است، التهاب باعث افزایش شدید فشار داخلی آن می شود. این افزایش فشار، منجر به فشار آمدن به پایانه های عصب دندان شده و درد دندان شروع می شود.
روشهای درمان ریشه یا عصب کشی دندان
دندانپزشک بعد از برداشتن پوسیدگی‌ها یا نسج دندانی، به کانال‌هایی که داخل ریشه دندان قرار دارند، دسترسی پیدا می‌کند و ابتدا پالپوتومی صورت می‌گیرد یعنی با سوراخ کردن سقف پالپ و جاری شدن خون، فشار داخل پالپ یا عصب کاهش پیدا کرده و درد کم می‌شود.
تعداد کانال‌ها بستگی به دندان دارد مثلاً دندان نیش تک کاناله است ولی دندان‌های آسیا سه یا چهار کانال دارد. کانال‌های پالپ فقط حاوی عصب نیستند و حتی در بعضی موارد عصب آنها ممکن است به علت کاهش خونرسانی از بین رفته باشد، اما باکتری‌ها و محصولات آنها در این کانال‌ها وجود دارند. به علاوه عروق خونی، سلول‌های مختلف و حتی احتمالاً عروق لنفی در این کانال‌ها وجود دارد. این کانال‌ها که با پوسیدگی یا ورود میکروب‌ها آلوده شده اند، عفونت را تا پای ریشه می‌برند و باعث می‌شوند در اثر واکنش‌های التهابی، استخوان دور ریشه دچار التهاب و تحلیل شده و از بین برود.
کاری که دندانپزشکان کلینیک دندانپزشکی درسان انجام می دهد، این است که جلوی این روند را قبل از اتفاق افتادن بگیرند یا اینکه بعد از اتفاق افتادن، آن را درمان کند.
این کار با خارج کردن محتویات کانال ریشه و تمیز کردن آنها، شکل دادن کانال‌های ریشه به نحوی که مواد دارویی شستشودهنده تا انتهای کانال‌ها برسد و در آخر با پر کردن کانال‌های ریشه طوری که کاملاً بسته شوند و امکان عبور میکروب‌ها و محصولاتشان از مسیر آنها کاهش یابد، انجام می شود.
در عصب‌کشی دندان این مواد به طور کامل برداشته و تخلیه می‌شوند. سپس تمیز می‌شوند و آنگاه به وسیله یک سوهان کوچک، شکل‌دهی و با محلول شست‌وشو، عفونت‌زدایی می‌شوند و پس از قرار دادن میله‌ای بسیار نازک به‌نام گوتا که جنس پلاستیکی دارد در داخل پالپ عاج دندان را با ماده‌ای مثل آمالگام یا کامپوزیت پر می‌کنند. بعد از این عمل، دندان می‌میرد و اگر بعد از این دندان عفونی شود باید انتهای ریشه تحت عمل جراحی قرار گیرد.
عصب‌کشی دندان یا درمان ریشه یا روت کانال تراپی
علائم التهاب ریشه
شروع و تداوم درد دندان به هنگام نوشیدن مایعات سرد و گرم
درد خودبه‌خودی دندان بدون محرک
درد در اثر جویدن و یا گاز گرفتن
پوسیدگی یا ضایعه و آبسه در انتهای ریشه
خروج چرک یا تورم
طول دوره درمان عصب کشی دندان
درمان اکثر دندان‌ها را می‌توان در یک جلسه تمام کرد. درمان سایر دندان‌ها ممکن است به دو جلسه و تعداد اندکی نیز حتی به بیش از دو جلسه نیاز داشته باشند. در صورتی که درمان کانال ریشه بطور کامل انجام شود احتمال موفقیت بسیار بالا است.
با این وجود برخی از درمان‌ها با وجود اینکه درمان کامل انجام شده است ممکن است با شکست مواجه شوند. در این موارد ممکن است چاره رفع این مشکل درمان مجدد یا جراحی باشد. جراحی اندودنتیک مشکلات ناشی از انتهای ریشه را برطرف می‌کند. بعد از درمان ریشه و طی از بین رفتن بی‌حسی احتمالاً برای چند روز درد گذرایی وجود خواهد داشت که با داروهای مسکن قابل کنترل خواهد بود. پس از درمان ریشه نیاز است که تاج دندان پر شود. گرفتن رادیوگرافی در حین مراحل درمان ریشه و عصب‌کشی الزامی است.
چرا عصب کشی مجدد نیاز است؟
درمان مجدد معمولاً به منظور معالجه ضایعه‌ای که علائم و نشانه‌های پایدار دارد، انجام می‌شود. حتی اگر ضایعه‌ای وجود نداشته باشد ممکن است به منظور جلوگیری از ایجاد آن در آینده این کار صورت گیرد. ضایعات پایدار حتی در صورت نداشتن علائم هم نیاز به درمان دارند.
اگر طرح درمان حفظ دندان دارای ضایعه باشد، احتمال انجام درمان مجدد ریشه و یا جراحی مطرح است. درمان مجدد وقت‌گیرتر بوده و عفونت‌های داخل کانال ریشه به بهترین نحو با درمان مجدد حذف می‌شود اما در مواقعی هم پس از درمان مجدد ریشه یا همان عصب‌کشی مجدد ممکن است نیاز به درمان جراحی یا قطع ریشه نیز به وجود بیاید. پس از درمان ریشه ممکن است دندان شما به پست و یا روکش بنا به توصیه دندانپزشک احتیاج داشته باشد.
چه دستوراتی را باید پس از عصب کشی دندان (اندو) رعایت کنیم ؟
درد و تورم قبل و بعد از درمان ریشه طبیعی بوده که با تجویز آنتی‌بیوتیک و مسکن برطرف می‌گردد معمولاً دندان در بین جلسات درمانی و چند هفته پس از پایان آن به ضربه حساس خواهد بود، چنانچه برای مدتی طولانی ادامه پیدا کرد یا بر شدت آن افزوده شد با کلینیک تماس حاصل نمائید.
درمان ریشه دندان ها در بیش از ۹۰ % موارد با موفقیت همراه است و عدم موفقیت آن ممکن است به علت ماندن آبسه در نوک ریشه همراه باشد که گاهاً با انجام عصب کشی مجدد و قطع ریشه قابل نگهدار ی است.
باید دانست که با توجه به هزینه بیشتر عصب کشی باید مراقبت هم بیشتر انجام گیرد. دندان عصب کشی شده بعلت نداشتن عصب به پوسیدگی ، سرما و گرما حساس نبوده و در صور ت بهداشت ضعیف براحتی پوسیده می گردد و بعلت خارج کردن عصب و محتویات پالپ و تراش زیاد در تاج دندان مرده، همانند یک دندان زنده و محکم نبوده و باید از خوردن غذاهای سفت و شکننده اجتناب کرد.
چنانچه پر کردگی های تاج بسیار وسیع باشد با قرار دادن پین داخل ریشه پر کردگی محافظت و محکم می شود و یا جهت جلوگیری از شکستگی و عود پوسیدگی دندان عصب کشی شده زیر روکش می رود.
متخصصین و کادر درمانی ما در کلینیک دندانپزشکی درسان اقدامات تشخیصی، درمانی و مراقبتی مرتبط با عصب کشی را با کیفیت و دقت بسیار بالا به بیماران محترم ارائه می‌نمایند.
طرف قرارداد با بیمه بانک تجارت - بانک سپه - بانک صادرات