جراحی دندان عقل
برخی از مواقع دندان عقل به صورت ناقص رشد میکند و گاهی نیز شکل طبیعی ندارد و محل آن نیز مساعد نیست در این صورت دندان عقل میتواند مشکلاتی ایجاد کند که باید کشیده و یا جراحی شود.
دندان عقل در عمیق‌ترین جای دهان بوده و دسترسی به آن سخت است. به همین دلیل تمیز نگه داشتن آن مشکل بوده و پوسیدگی در آن زیاد مشاهده می‌شود. دندان نهفته دندانی است که به علت ممانعت دندانهای مجاور، تنگی فک و کمبود فضای لازم تراکم و سفتی بیش از حد استخوان در زمان معین و خاص خود رویش نیافته. جراحی دندان عقل یکی از روش های درمانی جهت خارج ساختن آن است. در ادامه مطلب به برخی از دلایل لزوم جراحی خارج کردن دندان عقل اشاره شده است.
نحوه رشد دندان عقل
اگر دندان عقل جای کافی برای رشد نداشته باشد یعنی نهفته یا نیمه نهفته باشد باید با جراحی این دندان را خارج کرد. ریشه‌های دندان عقل بطوری نامشخص و کج و گاهاً با قوس‌های زیادی هستند و به همین دلیل اگر دندان مقابل و جونده در فک مقابل خود نداشته باشند و در جویدن شما تأثیرگذار نباشند، از آنجا که برای ترمیم و پر کردن و روت کانال کردن و پوسیدگی عمیق ریشه در اغلب موارد غیرممکن است بنابراین اگر دندان عقل را از دهانتان خارج کنند تمام مشکلات احتمالی برطرف می‌شود.
زمانی که دندان عقل نیمه نهفته باشد بخشی از تاج مشخص است و لثه روی دندان را گرفته و در این صورت اگر بین لثه و تاج دندان مواد غذایی بماند اغلب عفونت‌های شدیدی میکند. ضرورت اقدام برای خارج کردن دندانهای نهفته به این دلیل است که با افزایش سن احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی، فشار خون، بیماری قند، بیماری‌های سیستم ایمنی، فک جوش شدن، عدم انعطاف کافی استخوان فک و روند کند ترمیم استخوان و مخاط، خارج کردن این دندانها را پیچیده میکند.
چرا باید دندان عقل را جراحی کرد؟
بطور معمول دندان عقل پس از ۲۰ سالگی امکان رویش و تکامل کمتری دارد، بنابراین توجه کنید که اگر تا این سن رویش پیدا نکرده است باید به فکر جراحی این دندان باشید. خارج نمودن دندان عقل نهفته میتواند با موفقیت بالایی برای بیماران در سنین پائین‌تر (بین30- 16) انجام شود. با این حال زمانی‌که دندانپزشک به شما می‌گوید که باید دندان عقلتان را بکشید، علتش این است که این دندان نهفته یا نیمه نهفته ممکن است به هزار و یک دلیل مشکل‌ساز شود و نباید در دهانتان باقی بماند.
دندانهای عقل پس از پوسیدگی موجب پوسیدگی دندانهای مجاور و آسیایی شما شده و عفونت در اطراف آن شکل می‌گیرد و گاهاً در صورت پیشرفت ضایعه و عفونت ممکن است با بستری شدن در بیمارستان نیز همراه شود. وجود دندان عقل به علت عدم دسترسی دقیق به آن و سخت بودن انجام اقدامات بهداشتی بار میکروبی دهان را بالا می‌برد.
زمان مناسب برای جراحی دندان عقل
از سن 16 تا 25 سالگی دندان عقل امکان رشد دارد و بهترین بازه زمانی برای خارج کردن دندان عقل بین این بازه زمانی است. حدود سن 16 سالگی فقط دو سوم ریشه دندان عقل تشکیل شده بنابراین امکان آسیب رساندن به سایر دندان ها بسیار کم است ولی نهایتا تشخیص زمان جراحی را پزشک بعد از مشاهده رادیوگرافی (عکس) فکی شما تشخیص و تعیین میکند.
با رشد ریشه دندان، امکان تغییر موقعیت دندان ها نیز وجود دارد. وقتی دندان عقل به صورت صحیح رشد نکند و باعث ایجاد مشکلاتی در اطراف ریشه و استخوان و لثه پیرامون آن ناحیه می شود که حتما باید جراحی شود. گاهی این مشکلات در مراحل ابتدایی مانند عفونت و آبسه از روی صورت یا لثه هستند و قابل تشخیص برای بیمار خواهد بود ولی گاهی هم به دلیل عدم درد و تورم بیمار متوجه ایجاد کیست و ضایعه های داخل استخوانی نمی‌شود و زمانی که عکس می‌گیرد و به جراح مراجعه میکند، متوجه می‌شود که حجم زیادی از انتهای ریشه دندان عقل و حتی دندانهای کناری هم دچار التهاب، کیست و ضایعه استخوانی شده است و این صرفا به دلیل عدم توجه به دندان عقل نهفته است. که در این صورت روند جراحی خارج کردن آن نیز پیچیده‌تر می‌شود.
فیلم جراحی دندان عقل
درد جراحی دندان عقل زیاد است ؟
دندان عقل یا به صورت ناقص رشد خواهد کرد و یا به دلیل نداشتن فضای کافی به صورت نهفته زیر لثه باقی می‌ماند. در هر دو صورت باید جراحی شود و خارج شود. در صورت نیاز بیمار به جراحی دندان عقل، اگر بی‌حسی توسط جراح و در جای درست و اصولی انجام شود دردی احساس نخواهید کرد و کل فک تا حدود نیم ساعت الی یک ساعت، بی حس است (توجه فرمایید که بسته به نوع تزریق و نوع جراحی، مدت زمان بی حسی متفاوت است).
بنابراین بیمار در حین جراحی توسط متخصص جراح فک و صورت، دردی را احساس نمی‌کند البته که این امر به مهارت جراح و نوع ماده بی حسی نیز بستگی دارد. با از بین رفتن بی‌حسی کم کم بیمار، درد و ناراحتی در ناحیه جراحی شده احساس خواهد کرد ولی این موضوع اصلا جای نگرانی ندارد چون با داروهای تجویز شده قطعا کنترل می‌شود و بیمار شرایط غیر عادی و عجیب و دردناکی بعد از جراحی نخواهد داشت.
روش های جراحی دندان عقل
اگر دندان عقل در جهت صحیح رشد پیدا کرده باشد و مثل سایر دندانها کاملا از لثه بیرون آمده باشد و نیز ریشه های پیچیده‌ای داخل استخوان نداشته باشد، پس به روش معمول و متداول کشیده می‌شود، اما در حالتی که دندان عقل نهفته یا نیمه نهفته با ریشه‌های کشیده و تاب دار در استخوان قرار گرفته باشد، برای کشیدن آن نیاز به عمل جراحی است.
عمل جراحی دندان عقل میتواند با بی حسی موضعی و یا در مواقع لازم، تحت بیهوشی کامل انجام شود. در این روش مقدار کمی از لثه باز می شود تا به دندان دسترسی پیدا شود و سپس دندان به قطعات کوچک‌تری تقسیم می‌شود و تا این قطعات با سهولت بیشتری خارج شود. هنگامی که دندان عقل نهفته با موفقیت خارج شد، در محل جراحی از بخیه‌‌ی قابل جذب استفاده می‌شود.
حتی در برخی موارد ممکن است نیازی به بخیه کردن محل جراحی نباشد. برای جراحی دندان عقل روش‌های جدیدتری چون استفاده از لیزر و یا جراحی الکتریکی وجود دارد. جراحی دندان عقل به روش لیزر دارای دوره نقاهت کمتری است همچنین خونریزی آن کم بوده و سریع‌تر انجام می شود ولی باید توجه کرد که هم هزینه جراحی دندان عقل با روش لیزر بسیار بیشتر خواهد بود و هم مراکز معدودی این درمان را با لیزر انجام می‌دهند. جراحی دندان عقل با هر روشی که انجام بگیرد به بهداشت و مراقبت های دقیقی نیاز دارد که بیمار باید آنها را رعایت کند.
متخصصین و کادر درمانی ما در کلینیک دندانپزشکی درسان اقدامات تشخیصی، درمانی و مراقبتی مرتبط با جراحی دندان عقل را با کیفیت و دقت بسیار بالا به بیماران محترم ارائه می نمایند.
جراحی دندان عقل نهفته
رشد ریشه های دندان با افزایش سن همراه است. با رشد ریشه دندان، امکان تغییر موقعیت دندان ها نیز وجود دارد. بهترین سن برای جراحی دندان عقل دوران نوجوانی است. زیرا در این سنین فقط دو سوم ریشه دندان عقل تشکیل شده بنابراین امکان آسیب رساندن به سایر دندان ها بسیار کم است. با این وجود برای کشیدن دندان عقل باید با دندانپزشک مشورت کرد. در صورتی که دندان عقل به شکل نهفته باشد، لثه شکافته می شود تا به دندان دسترسی پیدا کرد سپس دندان به قطعات کوچک تری شکسته شده سپس تکه تکه آن را خارج می کنند.
مشکلاتی که نگهداری دندان عقل ایجاد میکند
به دلیل مکان قرار گیری دندانهای عقل در انتهای دهان و یا رشد ناقص آنها ممکن است غذا و باکتری زیر لبه لثه و اطراف دندان عقل قرار بگیرد که تمیز کردن آن نیز مشکل است و به مرور سبب ایجاد پلاک، باکتری و عفونت و تورم خواهد شد. به همین دلیل با جراحی دندان عقل می‌توانید از مضرات و مشکلاتی که این دندان خواهد داشت رهایی یابید. در اینجا به چند مورد از مشکلاتی که امکان دارد با تجمع باکتری‌ها و پلاک‌ها در اطراف لثه و خود دندان عقل به وجود بیاید اشاره می‌کنیم :
با شکستگی دندان شما و یا ایجاد حفره این پلاک‌ها سبب پوسیدگی تاج یا ریشه دندان‌تان خواهد شد.
ممکن است از تجمع پلاک‌ها و پاکت‌های پریو دنتال، اسیدی ترشح شود که باعث عفونت در لثه شود و آن را متورم و قرمز کند. در این حالت ممکن است این عفونت به دندانهای کناری و استخوان دندان عقل آسیب بزند.
در این بیماری با تجمع خورده‌های مواد غذایی در زیر لثه، عفونت در بافت نرمی که اطراف دندان است ایجاد می‌شود.
دندان عقل یکی از علت‌های ایجاد عفونت باکتریایی در زبان، گلو و گونه میتواند باشد.
این عفونت در داخل استخوان فک ایجاد خواهد شد.
عفونت باکتریایی می تواند سبب چرک در دندان عقل و یا بافت های اطراف آن شود.
در موارد بسیار نادر دندان عقل میتواند سبب کیست یا تومور خوش خیم شود.
مراقبت های بعد از جراحی دندان عقل
- اگر برای شما در پایان جراحی، در محل جراحی، گاز گذاشته شده گاز استریل را تا یک ساعت محکم با دندان هایتان فشار دهید. سپس گاز را به آرامی برداشته، آبمیوه خنک یا بستنی میل کنید.
- سعی کنید امشب و خصوصا در چهار ساعت اول بعد از جراحی کمتر صحبت نمایید.
- تا دو روز امکان نشت کمی خونابه از ناحیه جراحی شده وجود دارد که بزاق را قرمز میکند و نگران کننده نیست.
- تا دو روز از نوشیدن با نی، مکیدن و تف کردن خودداری نمایید.
- تا دو روز انجام کارهای سنگین و پایین انداختن سر خودداری نمایید.
- تا دو روز از مصرف غذاهای داغ خودداری نموده، غذاهای سرد یا ولرم میل کنید.
- تا دو روز از انجام ورزش و رفتن به استخر یا سونا خودداری کنید.
- تا دو روز دخانیات استفاده نکنید.
- سعی کنید با زبانتان محل جراحی را تحریک نکنید و با بخیه ها تماس نداشته باشید.
- حتما وعده های غذایی خوب و مغذی و نیز میان‌وعده‌های مقوی و مایعات زیاد استفاده نمایید.
- بهتر است غذای مصرفی نرم باشد و از چیپس و آجیل و موارد مشابه استفاده نشود.
- اگر احساس کردید بخیه ها بازشده‌اند، با کلینیک تماس بگیرید تا شما را راهنمایی کنند.
- تا 24 ساعت بعد از جراحی، هنگام خواب سرخود را کمی بالاتر قرار دهید.
- رعایت بهداشت دهان در یک هفته اول پس از جراحی بسیار بسیار مهم می‌باشد.
- از روز بعد از جراحی، مسواک کل دهان به غیر از ناحیه جراحی شده انجام شود.
- شب اول جراحی، مسواک نزنید. شروع استفاده از مسواک و دهانشویه 24 ساعت بعد از جراحی مجاز می‌باشد و تا یک‌هفته ادامه دهید.
- دهانشویه کلرهگزیدین را هر12 ساعت یکبار استفاده نمایید و فقط طبق تجویز پزشک تهیه و استفاده نمایید. جهت ادامه این دهانشویه بیش از یک هفته باید با پزشک خود مشورت کنید.
- می‌توانید محل جراحی شده را با استفاده از سرنگ حاوی دهانشویه سرم شستشو، آهسته بشویید.
- داروهای خود را طبق دستور و راس ساعت میل کنید.
- تا بیست و چهار ساعت از کیسه یخ روی صورت درمحل جراحی به مدت ده دقیقه و فواصل زمانی نیم ساعت استفاده نمایید.
- امکان تورم صورت و کبود شدن آن و محدودیت باز شدن دهان وجود دارد، که تا سه روز افزایش می‌یابد و کم کم بعد از سه روز به حالت عادی باز می‌گردد.
- تا حدود یک هفته بوی دهان شما مطلوب نخواهد بود و امکان احساس طعم بد وجود دارد.
- اگر تورم یا درد از روز چهارم بعد ازجراحی افزایش پیداکرد، حتما مراجعه فرمایید. اگر داروهای دیگری به جهت مشکلات پزشکی دیگرمصرف می‌کنید، حتما به جراح خود اطلاع دهید.
