پیوند استخوان
اگر تصمیم به ایمپلنت دندان دارید، باید لثههای سالم و استخوان کافی برای حمایت از ایمپلنت داشته باشید. اگر استخوان شما بیشازحد نازک یا نرم بوده و قادر به حمایت از ایمپلنت نباشد، ممکن است به پیوند استخوان نیاز داشته باشید.
اصل مهمی در وضعیت فیزیکی انسان وجود دارد: «اگر از عضوی استفاده نشود، آن عضو از دست میرود.» اگر فرد تمرینات ورزشی سنگین انجام دهد، تودۀ عضلانی او افزایش مییابد. اما وقتی تمرینها به یکباره متوقف شود، تراکم عضلانی کاهش مییابد و ماهیچههای پرورشیافته کاهش حجم میدهند؛ زیرا عضله حجم را باتوجهبه تمرین روزانه سازگار میکند.
استخوان انسان نیز تقریباً با همین اصل عمل میکند. هنگامی که دندانها در استخوان فک وجود دارند، تراکم استخوان بدون هیچ تغییری حفظ میشود. اما هنگامی که دندانی از بین میرود، استخوان شروع به ازدسترفتن میکند و روند تحلیل آغاز میشود. ریشههای طبیعی دندان و همچنین ایمپلنتهای دندانی استخوان را تحریک میکنند و حجم آن را حفظ میکنند.
ازدستدادن ارتفاع و ازدستدادن ضخامت دو نوع از تحلیلهای شایع استخوان هستند که در جراحی ایمپلنت بسیار اهمیت دارند. آمار ثابت میکند که در ۶ ماه اول پس از استخراج، تا ۶۰درصد حجم استخوان میتواند از بین برود.
اگر تصمیم به ایمپلنت دندانی دارید، باید لثههای سالم و استخوان کافی برای حمایت از ایمپلنت داشته باشید. اگر استخوان شما بیشازحد نازک یا نرم بوده و قادر به حمایت از ایمپلنت نباشد، ممکن است به پیوند استخوانی نیاز داشته باشید. بهعلاوه اگر ارتفاع استخوان کافی در فک وجود نداشته باشد یا سینوسها خیلی نزدیک به ریشههای دندان باشند و به نوعی در طی مدتی که از کشیدن دندانهای فک بالای شما گذشته است، این سینوسها پایینتر از حد معمول آمده باشند، باز هم ممکن است به جراحی سینوس و پیوند استخوان در آن ناحیه نیاز باشد.
ازدستدادن استخوان در طول زمان آشکار خواهد شد. میزان تخریب و تحلیل بستگی به عوامل متعددی دارد و برای هر فرد یکسان نیست. برخی بیماران سریعتر از دیگران استخوان خود را از دست میدهند. درنهایت، اگر درمان شروع نشود، مقدار زیادی از بافت استخوانها از دست خواهد رفت و با این شرایط کاشت ایمپلنت دندانی با شکست مواجه میشود.
بنابراین یکی از عوامل مهم در میزان موفقیت جراحی ایمپلنت، نوع و میزان تراکم استخوان است. پیوند استخوان برای افزایش عرض و ارتفاع استخوان در محل ایمپلنت انجام میشود. بسته به این تفاسیر چند نوع پیوند استخوان در فک داریم:
انواع پیوند استخوان
۱. اتوگرافتها:
بهترین نتیجه در پیوندها زمانی است که استخوان از بخش دیگری از بدن خود فرد برداشته شده و در ناحیۀ مدنظر استفاده شود. این نوع پیوند، با نام گرافت اتوگن شناخته میشود. پیوند اتوگرافت منبع خوبی از مغز استخوان بوده که حاوی بسیاری از سلولهای استخوانی زنده و متشکل از ساختار بدن خود فرد است. این برداشت استخوان معمولاً از ناحیۀ خلفی فک پایین، در پشت آخرین دندان، صورت میگیرد.
۲٫ Allografts:
گرافتهایی هستند که در آنها از استخوان اهداشدۀ انسان یا از «استخوان بانکی» استفاده میشود و به همان شیوۀ قبلی در ناحیۀ مدنظر اضافه میشوند.
آلوگرافتها بهنسبت پیوندهای اتوگرافتی، دورۀ طولانیتری برای پیوند لازم دارند. ولی از محاسنشان این است که در مقادیر زیاد میتوان آنها را تهیه کرد؛ ازاینرو برای افرادی که دچار تحلیل استخوان شدید هستند، بسیار مناسب هستند.
۳٫ Xenografts:
روشهایی از پیوند استخوان هستند که در آنها از اهداکنندۀ حیوانی استفاده میشود و گاوها بهعنوان منبع اصلی (استخوان گاو) عمل میکنند. در گرافت، استخوان گاو در طول زمان با بافت استخوانی خود فرد جایگزین میشود.
۴٫ Alloplasts:
نوعی پیوند گرافتی است که در آن از نوعی استخوان مصنوعی بهعنوان جایگزین استفاده میکنند که از لحاظ شیمیایی شبیه استخوان انسان است. این پیوند بهعنوان نوعی چارچوب برای تشکیل استخوان طبیعی جدید عمل میکند و ممکن است با استخوان طبیعی (آلیوپلاست قابل انجماد) یا حفظشده (آلوپلاستهای جذبناپذیر) جایگزین شود.
در این میان پیوند اتوگن یا اتوگرافتها گزینۀ مطلوبی است؛ زیرا هیچ ریسکی برای بدن شما از لحاظ اینکه آیا درپی این جراحی، استخوان بهخوبی پیوند بخورد یا خیر، وجود ندارد. پس از انجام این روش، قبل از قراردادن ایمپلنت باید حدود ۲تا۳ ماه منتظر بمانید تا بافت استخوان و لثه بهخوبی پیوند بخورد و ترمیم شود. زمان انتظار دقیق به این بستگی دارد که چقدر استخوان استخراج و پیوند شده است.
سه خاصیت مهم در محل پیوند، نقش اصلی را در موفقیت پیوند استخوان ایفا میکند:
۱٫ القای استخوانسازی: در این مورد، خود استخوان پیوندشده علاوه بر اینکه نقش اصلی پیوند را ایفا میکند، باید از لحاظ بیولوژیک، فعالیتهای استخوانسازی هم داشته باشد.
۲٫ رسانش استخوانی: خاصیتی است که استخوان پیوندشده بتواند در استخوان گیرنده جای گیرد و بافت استخوانی از اطراف آن نفوذ و دخول کند و جایگزین پیوند شود.
۳٫ فاکتور رشد: در استخوان پیوندشده، فاکتورهای رشد سلولی فعال باشد.
پیوند اُتوگرافتی تنها پیوندی است که هر سه خواص فوق را دارد.